आजच्या युगात वाहन चालवण्यासाठी वैध driving licence असणे अत्यावश्यक आहे. भारत सरकारच्या मोटर वाहन कायद्यानुसार, कोणतेही वाहन रस्त्यावर चालवण्यासाठी ड्रायव्हिंग लायसन्स असणे बंधनकारक आहे. या लेखामध्ये आपण ड्रायव्हिंग लायसन्ससाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया, आवश्यक कागदपत्रे, फी, ऑनलाईन/ऑफलाईन अर्ज कसा करायचा, टेस्टमध्ये काय विचारतात आणि इतर महत्त्वाच्या गोष्टींचा सविस्तर आढावा घेणार आहोत.
Table Of Contents
- 📋 ड्रायव्हिंग लायसन्सचे प्रकार
ड्रायव्हिंग लायसन्स खालील प्रकारचे असतात:
- लर्निंग लायसन्स (Learning Licence)
- स्थायी लायसन्स (Permanent Licence)
- कमर्शियल लायसन्स (Commercial Driving Licence)
- इंटरनॅशनल ड्रायव्हिंग परमिट (IDP)
✅ driving licence online पात्रता अटी
| लायसन्स प्रकार | वयाची अट | इतर अटी |
|---|---|---|
| गिअर नसलेले दुचाकी वाहन | किमान 16 वर्षे | पालकांची संमती आवश्यक |
| सर्वसाधारण LMV (चारचाकी, दुचाकी) | किमान 18 वर्षे | कोणतेही गुन्हेगारी रेकॉर्ड नसावे |
| व्यावसायिक लायसन्स | 20 वर्षे | 1 वर्षाचा अनुभव आवश्यक |
📄 driving licence online आवश्यक कागदपत्रे
- वयाचा दाखला (जन्म प्रमाणपत्र, शाळा प्रमाणपत्र)
- ओळखीचा पुरावा (आधार कार्ड, पासपोर्ट, PAN)
- रहिवासी पुरावा (वीज बिल, रेशन कार्ड)
- पासपोर्ट साईझ फोटो – 4 प्रति
- वैद्यकीय प्रमाणपत्र (Form 1A – व्यावसायिक लायसन्ससाठी)
🌐 driving licence online अर्ज प्रक्रिया (www.parivahan.gov.in)
स्टेप बाय स्टेप मार्गदर्शक:
- वेबसाइटला भेट द्या – parivahan.gov.in
- “Online Services” > Driving Licence Related Services निवडा
- राज्य निवडा – तुमचे राज्य निवडल्यावर सेवा सुरू होतील
- “Apply for Learner Licence” वर क्लिक करा
- फॉर्म भरा – तुमची वैयक्तिक माहिती, वाहन प्रकार, पत्ता, ईमेल
- कागदपत्रे अपलोड करा
- फी भरा – नेट बँकिंग / UPI / डेबिट कार्ड
- स्लॉट बुक करा – टेस्टसाठी वेळ ठरवा
- प्रिंट घ्या – अर्जाची प्रिंट घेऊन ठेवा
🏫 driving licence online टेस्ट कशी असते? (Learner’s Test)
- ऑनलाईन टेस्ट: संगणकावर दिली जाते
- प्रश्न संख्या: 10 ते 15
- स्वरूप: Multiple Choice Questions (MCQ)
- अभ्यासासाठी विषय:
- वाहतूक चिन्हे
- मोटर कायदे
- आपत्कालीन परिस्थिती
- ड्रायव्हिंग शिष्टाचार
🪪 पर्मनंट लायसन्स साठी अर्ज कसा करायचा?
अटी:
- लर्निंग लायसन्स मिळाल्यानंतर किमान 30 दिवसांनी आणि 180 दिवसांच्या आत अर्ज करावा.
प्रक्रिया:
- parivahan या वेबसाईट वर जा
- Apply for Driving Licence वर क्लिक करा
- Learning Licence नंबर टाका
- वेळ निवडा – RTO मध्ये टेस्टसाठी स्लॉट बुक करा
- टेस्ट: प्रत्यक्ष वाहन चालवून दाखवणे (RTO ट्रॅकवर)
- टेस्ट उत्तीर्ण झाल्यावर 2-3 आठवड्यांत लायसन्स पोस्टाने येतो
💸 फी संरचना (2025)
| सेवा | फी |
|---|---|
| लर्निंग लायसन्स अर्ज | ₹150 |
| टेस्ट फी | ₹50 |
| पर्मनंट लायसन्स अर्ज | ₹200 |
| IDP (International Permit) | ₹1000 (राज्यानुसार बदलू शकते) |
📅 लायसन्सचे वैधता
- LMV लायसन्स: 20 वर्षे किंवा 40 व्या वर्षापर्यंत (जे आधी येईल)
- कमर्शियल लायसन्स: 3 ते 5 वर्षे
- नूतनीकरणाची प्रक्रिया: वैधतेपूर्वी 30 दिवसात रिन्यू करता येते
📲 मोबाईल अ‍ॅपद्वारे अर्ज (mParivahan)
- mParivahan आणि DigiLocker वापरून लायसन्स डिजिटल स्वरूपात साठवता येतो
- याद्वारेही अर्ज व ट्रॅकिंग करता येते
🚨 टिपा व सूचना
- RTO मध्ये टेस्टला वेळेवर पोहचा
- वाहनाचे कागदपत्रे व स्वत:चे डॉक्युमेंट्स सोबत ठेवा
- खोट्या माहितीपासून दूर राहा
- एजंट्सकडून लुबाडणूक होण्याची शक्यता – स्वतः अर्ज करा
🤔 वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
Q. लायसन्सशिवाय गाडी चालवली तर काय होईल?
दंड ₹5000 पर्यंत होऊ शकतो. वाहन जप्त होण्याची शक्यता असते.
Q. लायसन्स हरवला तर काय करावे?
Duplicate लायसन्ससाठी ऑनलाइन अर्ज करता येतो.
Q. ड्रायव्हिंग टेस्ट फेल झाल्यास?
7 दिवसांनंतर पुन्हा स्लॉट बुक करून टेस्ट देता येते.